Badanie pododiabetologiczne

Badanie stóp diabetyka to podstawowe badanie, jakie podolog powinien przeprowadzić na pierwszej wizycie i w zależności od otrzymanego wyniku powtarzać go regularnie co 3-6-12 miesięcy.

Badanie stóp u osób chorych na cukrzyce to ważna część wizyty, ponieważ kontrolowanie stanu stóp pozwoli na uniknięcie lub szybkie wykrycie nieprawidłowości, które mogą doprowadzić do powikłań cukrzycowych, jakimi jest Zespół Stopy Cukrzycowej. Jest to niebezpieczne powikłanie, które niekontrolowane może doprowadzić nawet do amputacji kończyny.

Aby tego uniknąć Diabetyk powinien regularnie odwiedzać podologa i kontrolować swoje stopy, usuwać zmiany, które się na nich pojawiają i regularnie poddawać badaniu, a także stosować się do zaleceń Specjalisty.

Jak wygląda badanie?

Badanie jest nieinwazyjne i wykonywane w kilku etapach:

Badanie czucia głębokiego – przeprowadzane jest narzędziem zwanym kamertonem, i polega na wywołaniu drgań poprzez uderzenie w widełki, a następnie przyłożenie w odpowiednie miejsca na stopie tak, aby Pacjent mógł opisać odczuwaną siłę wibracji.  Wynik jest oznaczany za pomocą odpowiedniej miarki umieszczonej na widełkach kamertonu. Skala drgań mieści się w przedziale od 0-8 gdzie wynik > 6 oznacza stopniowe pogarszanie się czucia i początek neuropatii.

Badanie czucia powierzchownego – przeprowadzane jest narzędziem zwanym Monofilamentem, czyli uchwytem zakończonym cieniutką, elastyczną plastikową igiełką. Narzędzie ma imitować delikatny dotyk, podobny do muśnięcia piórkiem. W trakcie badania Specjalista przykłada i dociska wystającą część Monofilamentu do różnych części stopy i prosi Pacjenta, aby wyraźnie dał znać kiedy czuje dotyk. Pacjent podczas badania ma zamknięte oczy.  To bardzo ważne badanie, które daje obraz pracy receptorów czuciowych znajdujących się na powierzchni stóp. Jeśli ich praca jest zaburzona to istnieje ryzyko skaleczenia, które może być nie zauważone przez pacjenta i powstania owrzodzenia.

Badanie odczuwania temperatury – wykonuje się urządzeniem zwanym TIPTERM. Jest to urządzenie, które zbudowane jest z dwóch różniących się od siebie materiałów o różnej temperaturze. Jedna część jest zimna metalowa, natomiast druga – ciepła plastikowa. Pacjent w trakcie badania proszony jest o zamkniecie oczu i wyraźne zaznaczenie, w którym momencie czuje chłodny dotyk, a w którym cieplejszy, podczas gdy Specjalista przykłada TIPTERM w różnych miejscach na podeszwie stopy. Podobnie, jak badanie Monifilamentem, to badanie jest nastawione na sprawdzenie wrażliwości receptorów, lecz w tym przypadku odczuwających temperaturę. Zaburzenie ich pracy może doprowadzić do oparzenia stóp, które w konsekwencji braku odczuwania przez Pacjenta bólu związanego z wysoką temperaturą, może doprowadzić do pojawienia się oparzeń, a w dalszej kolejności owrzodzeń stopy.

Badanie tętna na tętnicach grzbietowej stopy i piszczelowej tylnej – badanie odczuwania tętna jest bardzo ważne, ponieważ dzięki sprawnie działającemu układowi krążenia wszelkie skaleczenia na stopach mogą się dobrze i w miarę szybko goić. Badanie to można przeprowadzić manualnie lub z użyciem stetoskopu czy przy pomocy urządzenia MiniDoppler.

Badanie ABI – czyli badanie kostka – ramie opisane w zakładce “Badanie ABI”

Poza badaniami fizykalnymi Specjalista przeprowadza badanie na podstawie obserwacji skóry, jej kolorytu, zmian barwnikowych czy dermatologicznych, obserwuje paznokcie i opisuje ich wygląd, oraz kształt stóp sprawdzając ich ruchomość w poszczególnych stawach. Jeśli to konieczne Specjalista może wykonać dodatkowo badanie podoskopowe lub komputerowe badanie stóp w celu sprawdzenia rozkładu nacisku stóp na podłoże.

Wszystkie wyniki wraz ze zdjęciami są wpisane w specjalną Kartę Pacjenta Diabetologicznego i przechowywane w dokumentacji medycznej, a w razie potrzeby udostępniane lekarzowi w celach informacyjnych lub porównawczych, jeśli badanie było kolejnym wykonanym w przebiegu profilaktyki diabetologicznej.